84η Σύνοδος Πρυτάνεων

Ολοκληρώθηκαν το Σάββατο 13 Μαΐου 2017 οι εργασίες της 84ης Συνόδου Πρυτάνεων και Προέδρων Δ.Ε. των Ελληνικών Πανεπιστημίων.

Στις εργασίες έλαβε μέρος ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Κώστας Γαβρόγλου και ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΘ κ. Γιάννης Παντής. Ο Υπουργός παρουσίασε τις απόψεις του Υπουργείου για μια σειρά θεμάτων που σχετίζονται με την Ανώτατη Εκπαίδευση και τη λειτουργία των Πανεπιστημίων καθώς και τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου για την αντιμετώπιση του προβλήματος που έχει ανακύψει με τη λειτουργία των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ).

Οι Πρυτάνεις επισήμαναν τα κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την Ανώτατη Εκπαίδευση σήμερα και τα σημεία, στα οποία υπάρχουν επιφυλάξεις στις θέσεις του Υπουργείου. Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με τις απαντήσεις του Υπουργού στα ερωτήματα και τις απόψεις που διατυπώθηκαν από τους Πρυτάνεις.

Τα θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της Συνόδου και για τα οποία ελήφθησαν ομόφωνες αποφάσεις είναι:

• Η σχεδιαζόμενη αύξηση χρηματοδότησης των Πανεπιστημίων από το 2018
• Φοιτητική Μέριμνα
• Η λειτουργία των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας
• Η οργάνωση των Μεταπτυχιακών Σπουδών
• Η ανάδειξη των διοικητικών οργάνων
• Η ίδρυση Περιφερειακών Συμβουλίων Ανωτάτης Εκπαίδευσης και Έρευνας
• Η λειτουργία της ΑΔΙΠ

Συγκεκριμένα: 

ΣΧΕΔΙΑΖΟΜΕΝΗ ΑΥΞΗΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ

Τα Πανεπιστήμια εξακολουθούν να βρίσκονται σε δεινή θέση και να προσπαθούν να λειτουργήσουν με χρηματοδότηση καθηλωμένη σε επίπεδα πολύ κάτω από τις ανάγκες τους. Χαιρετίζουμε την πρόσφατη ανακοίνωση του Πρωθυπουργού περί αύξησης των κονδυλίων για τα ΑΕΙ στον προϋπολογισμό του 2018 κατά 65 εκατομμύρια ευρώ, ώστε να καλύπτονται τουλάχιστον  οι ανελαστικές δαπάνες των Ιδρυμάτων. Είναι όμως απαραίτητο να εξασφαλισθεί αντίστοιχη αύξηση και φέτος για την εκτέλεση των προϋπολογισμών του 2017.

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ

α) Στεγαστικό επίδομα

Η Σύνοδος χαιρετίζει την πρόθεση του Υπουργού να αναπτύξει ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα επιτρέπει την έγκαιρη εκκαθάριση των αιτήσεων των φοιτητών για τη χορήγηση στεγαστικού επιδόματος. Αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τη έναρξη του επόμενου ακαδημαϊκού έτους. Ήδη λειτουργεί Επιτροπή στο Υπουργείο Παιδείας για την προώθηση των αιτήσεων που εκκρεμούν.

β) Υγειονομική περίθαλψη

Για την εφαρμογή του νέου νομοθετικού πλαισίου απαιτείται η έκδοση ΚΥΑ που θα ρυθμίζει και το θέμα της έκδοσης ευρωπαϊκής κάρτας ασφάλισης φοιτητών. Παράλληλα πρέπει να ρυθμισθεί το θέμα της κάλυψης των νοσηλίων που θα έχουν εκδοθεί μέχρι 31/8/2017 σύμφωνα με τη προηγούμενη ρύθμιση.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΙΔΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ

Διαπιστώσεις- Προτάσεις

1. Οι ΕΛΚΕ είναι αδύνατο να λειτουργήσουν σε ένα πλαίσιο δημοσίου λογιστικού όπως αυτό θεσπίστηκε από 1/1/2017.
2. Είναι απαραίτητη η θεσμοθέτηση ενός νέου πλαισίου λειτουργίας των ΕΛΚΕ, ευέλικτου και αποτελεσματικού, που θα επιτρέπει τη δραστηριότητά τους εκτός Δημοσίου Λογιστικού. Το πλαίσιο αυτό θα παρέχει ικανοποιητικό βαθμό ελευθερίας στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ και θα αντιμετωπίζει δραστικά τη γραφειοκρατία.
3. Μέχρι τη θεσμοθέτηση του επιθυμητού νομικού πλαισίου, είναι αναγκαία η άμεση ψήφιση νομοσχεδίου, που θα επιτρέπει τη στοιχειώδη λειτουργία των ΕΛΚΕ σε αυτή τη  μεταβατική φάση.
4. Τα Πανεπιστήμια θα συνεχίσουν την προσπάθεια για τη διεκδίκηση διατάξεων στο υπό διαμόρφωση από το Υπουργείο Παιδείας νομοσχέδιο, που θα δίνουν μια στοιχειώδη ευελιξία στο πλαίσιο της σημερινής λειτουργίας τους.
5. Τα θέματα αιχμής που πρέπει να επιλυθούν το ταχύτερο δυνατόν είναι:
   
   α.     Ο ορισμός, ο τρόπος υπολογισμού, οι δυνατότητες χρήσης και διαχείρισης των αποθεματικών των ΕΛΚΕ με πλήρη ελευθερία χρήσης και με κίνητρα αύξησης του συνόλου των αποθεματικών.
   β.    Η απλοποίηση των διαδικασιών των προμηθειών, οι οποίες  όπως έχουν σήμερα, είναι αδύνατον να εφαρμοστούν στα πλαίσια των ερευνητικών προγραμμάτων και δημιουργούν συνθήκες αδυναμίας εκτέλεσής τους.
   γ.    Η εξάλειψη της υπερβολικής γραφειοκρατίας που έχει αναπτυχθεί στις διαδικασίες διαχείρισης των ΕΛΚΕ, η οποία προέρχεται από το ασφυκτικό πλαίσιο του δημοσίου λογιστικού.
   δ.    Η εξασφάλιση πρόσληψης ερευνητικού επιστημονικού προσωπικού στο πλαίσιο των ερευνητικών έργων, με διαφορετική διαδικασία απ’ αυτή των υπόλοιπων κατηγοριών προσωπικού.
   ε.    Η κατάργηση των θεσμικών εμποδίων, ώστε η εκτέλεση του προϋπολογισμού των ΕΛΚΕ να γίνεται χωρίς διαμεσολάβηση άλλης αρχής.

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ  

Η Σύνοδος επαναλαμβάνει και συμπληρώνει την σχετική απόφαση της 83ης Συνόδου ως ακολούθως:

Η Σύνοδος σχετικά με τις απόψεις που διατυπώνονται στο κείμενο - εισήγηση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων συμφωνεί για την ανάγκη εφαρμογής των αναφερόμενων γενικών αρχών στην οργάνωση και λειτουργία των ΠΜΣ, δηλαδή την αρχή της αποκλειστικής  ευθύνης των ιδρυμάτων για την ίδρυση, λειτουργία και διαχείριση, τον ρυθμιστικό ρόλο της Πολιτείας, τη διασφάλιση της ποιότητας, την αξιολόγηση, την κοστολόγηση, διαφάνεια, δημόσια λογοδοσία και την πρόσβαση των οικονομικώς ασθενών επιλεγέντων. 
Επισημαίνει όμως τις διαφοροποιήσεις της για τα ακόλουθα: 
• Η αμοιβή μελών ΔΕΠ να υπόκειται στους γενικούς περιορισμούς που τίθενται από την κείμενη νομοθεσία για το σύνολο των αμοιβών που αφορούν στις πρόσθετες δραστηριότητές τους.
• Ο προσδιορισμός των διδάκτρων, όπου αυτά υπάρχουν, θα πρέπει να υπόκειται στην αρχή της ανταποδοτικότητας κατόπιν λεπτομερούς κοστολόγησης των δαπανών που είναι αναγκαίες για την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών προς τους μεταπτυχιακούς φοιτητές. 
• Δεν πρέπει να υπάρχει αδυναμία πρόσβασης στις μεταπτυχιακές σπουδές για οικονομικούς λόγους. Προς τον σκοπό αυτό θα πρέπει να εξασφαλισθούν από το Υπουργείο πόροι για την παροχή Υποτροφιών. 
• ΜΟΔΙΠ και ΑΔΙΠ θα πρέπει να αξιολογούν κάθε ΠΜΣ ανά τριετία.  
• Σε σχέση με την διάρκεια των σπουδών σημειώνεται ότι η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει τριετή διάρκεια μεταπτυχιακών σπουδών  στην οδοντιατρική επιστήμη.

Οι όποιες ρυθμίσεις θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους αφενός τις περιορισμένες δυνατότητες της πολιτείας να χρηματοδοτήσει τα Πανεπιστήμια με τους αναγκαίους για την ανάπτυξη μεταπτυχιακών σπουδών πόρους και αφετέρου ότι η μη εξασφάλιση πόρων θα οδηγήσει σε διακοπή λειτουργίας ΠΜΣ υψηλής στάθμης.


ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΟΡΓΑΝΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Η Σύνοδος επαναλαμβάνει την σχετική απόφαση της 83ης Συνόδου:
Σε σχέση με την πρόταση για ανάδειξη των Αντιπρυτάνεων με ξεχωριστή εκλογή, η Σύνοδος θεωρεί ότι μια τέτοια ρύθμιση δεν εξασφαλίζει τον απαιτούμενο συντονισμό στη λειτουργία της Πρυτανείας και θέτει σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα της καθημερινής λειτουργίας του Πανεπιστημίου.
Η Σύνοδος αξιολογώντας τις εμπειρίες από τα διάφορα συστήματα εκλογής των Πρυτανικών Αρχών που εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα, τάσσεται υπέρ της διατήρησης του σημερινού συστήματος επιλογής (με την έγκριση των Αναπληρωτών από τη Σύγκλητο) ή εναλλακτικά του ενιαίου Πρυτανικού σχήματος, αφού πρώτα εγκριθεί για κάθε Πανεπιστήμιο ο απαιτούμενος αριθμός Αντιπρυτάνεων.


ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ

Η Σύνοδος επαναλαμβάνει και συμπληρώνει την σχετική απόφαση της 83ης Συνόδου ως ακολούθως:
Ο θεσμός των Περιφερειακών Συμβουλίων  Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος εφόσον:
1.    Διασφαλισθεί σαφές πλαίσιο λειτουργίας τους και διαχωριστούν οι αρμοδιότητές τους από τις αρμοδιότητες θεσμικών οργάνων του Πανεπιστημίου.
2.    Τα κριτήρια υποψηφιότητας και εκλογής των μελών τους καθώς και η σύνθεσή τους αποτελέσουν αντικείμενο σοβαρής Ακαδημαϊκής συζήτησης.
3.    Επισημανθεί ότι ασχολούνται σε στρατηγικές οικονομικής ανάπτυξης και εξεύρεσης πόρων για τα Πανεπιστήμια.

Ιδιαίτερη αντιμετώπιση χρειάζεται για τις περιφέρειες με πολλά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, ΤΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΔΙΠ

Η Σύνοδος θεωρεί την ΑΔΙΠ ως τον απαραίτητο θεσμικό φορέα διασφάλισης της ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης και καλεί την Πολιτεία να προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες προκειμένου να αυξηθεί η χρηματοδότησή της και να στελεχωθεί με εξειδικευμένο προσωπικό. Επίσης αιτείται από την Πολιτεία την επίσπευση των ενεργειών της για την χρηματοδότηση των λειτουργικών αναγκών των ΜΟΔΙΠ των Πανεπιστημίων. 

Σχετικά με την πιστοποίηση των Προγραμμάτων Σπουδών, προτείνεται στην ΑΔΙΠ η διατήρηση των ήδη υπαρχόντων ερωτηματολογίων, η ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας, ενώ θεωρείται απαραίτητη η έγκριση των όρων της πιστοποίησης των Προγραμμάτων Σπουδών από την Σύγκλητο των Ιδρυμάτων.