80ή Σύνοδος Πρυτάνεων

H Σύνοδος των Πρυτάνεων στη σημερινή της συνεδρίαση εξέτασε τα προβλήματα λειτουργίας των Πανεπιστημίων από τη συνεχόμενη μείωση της χρηματοδότησης, τις μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές, καθώς και τις δυσλειτουργίες του θεσμικού πλαισίου των Ιδρυμάτων. Ιδιαίτερα, σε σχέση με τους Τακτικούς Προϋπολογισμούς των ΑΕΙ για το 2016, η Σύνοδος των Πρυτάνεων διαπιστώνει το τεράστιο πρόβλημα της μείωσης της κρατικής επιχορήγησης κατά 20% περίπου, η οποία οδηγεί σε μια συνολική μείωση της τάξεως του 70% σε επίπεδο πενταετίας. Σημειώνεται ότι η μείωση για το 2016 του τακτικού προϋπολογισμού για το Υπουργείο Παιδείας είναι μόνο 1,8%.

Με δεδομένο ότι οι δραστικές περικοπές της κρατικής επιχορήγησης των προηγουμένων ετών έχουν εξανεμίσει τις όποιες ταμειακές δυνατότητες των Πανεπιστημίων, τα ΑΕΙ με την νέα μείωση του 2016 οδηγούνται σε αδυναμία αντιμετώπισης των στοιχειωδών υποχρεώσεών τους στο επόμενο έτος. Τα Πανεπιστήμια φέρουν το κύριο βάρος της διατήρησης και ανάπτυξης του επιστημονικού κεφαλαίου της χώρας και η αδυναμία τους να λειτουργήσουν υπονομεύει την ποιότητα και το επίπεδο εκπαίδευσης της νέας γενιάς και την μακροχρόνια ανάπτυξη της χώρας. Η Σύνοδος των Πρυτάνεων ζητά από τον Υπουργό Παιδείας την άμεση επανεξέταση του Προϋπολογισμού των Ιδρυμάτων εντός του 1^ου τριμήνου του 2016. Ζητά επίσης την αύξηση του Διδακτικού-Ερευνητικού, Τεχνικού και Διοικητικού προσωπικού με τρόπο που να αντισταθμίσει σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα τις αποχωρήσεις της τελευταίας πενταετίας, καθώς και μια σειρά από θεσμικές ρυθμίσεις οι οποίες θα ενισχύουν την αυτοτέλεια και θα μειώνουν την εξάρτηση των πανεπιστημίων από την κεντρική διοίκηση.

Η Σύνοδος των Πρυτάνεων έχει αποτυπώσει και καταγράψει τις σοβαρές ελλείψεις σε υποδομές και εξοπλισμό που οφείλονται στην έλλειψη χρηματοδότησης κατά τα τελευταία 6 χρόνια. Η Σύνοδος έχει καταθέσει τις κοστολογημένες ανάγκες των Πανεπιστημίων στο Υπουργείο Παιδείας και ζητά από τον Υπουργό να αξιοποιήσει όλες τις διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης για την άμεση κάλυψή τους. Το Υπουργείο καλείται να αξιοποιήσει τους πόρους του νέου ΕΣΠΑ, τις υφιστάμενες δυνατότητες του Εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και τις δυνατότητες που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και να καταθέσει άμεσα ένα 5ετές πρόγραμμα ανάπτυξης των εκπαιδευτικών και ερευνητικών υποδομών των Πανεπιστημίων, το οποίο θα αξιοποιεί όλες τις δυνατές πηγές χρηματοδότησης. Το πρόγραμμα αυτό θα συμβάλει στην ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου, τη βελτίωση των σχέσεων επιστήμης και παραγωγής και στην ανασυγκρότηση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας.

Οι Πρυτάνεις δεσμεύτηκαν να μελετήσουν το Σχέδιο Νόμου το οποίο κατέθεσε στη Σύνοδο η Ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι αυτό που προέχει είναι οι ρυθμίσεις που αφορούν στην Έρευνα και την επίλυση των άμεσων λειτουργικών προβλημάτων των Πανεπιστημίων, ενώ ειδικότερες ρυθμίσεις που διαμορφώνουν ένα νέο Νομοθετικό Πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση θα πρέπει να είναι αντικείμενο του επικείμενου Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία.

Η Σύνοδος των Πρυτάνεων ζητά με προσθήκη στο σχέδιο νόμου για την έρευνα την ρητή εξαίρεση των Εταιρειών Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας των Πανεπιστημίων από την υποχρέωση τήρησης των διατάξεων του Ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) – δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» και κάθε άλλης νομικής διάταξης που απορρέει από την ένταξή τους στο ως άνω Μητρώο.

Η Σύνοδος δηλώνει ότι θα συμμετέχει στον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία ο οποίος ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και θα καταθέσει τις προτάσεις της σε εύλογο χρονικό διάστημα.

Το Σώμα διαπίστωσε την ανάγκη ενός ενιαίου επικαιροποιημένου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των ΕΛΚΕ και αποφάσισε να προχωρήσει σε διατύπωση πρότασης για τον εκσυγχρονισμό του. Η Σύνοδος ζητά επίσης την απλοποίηση των διαδικασιών υλοποίησης των Συγχρηματοδοτούμενων Έργων ΣΕΣ 2014-20 που αφορούν στα Πανεπιστήμια και την απαλλαγή τους από περιττή γραφειοκρατία εθνικής προέλευσης. Για το σκοπό αυτό προτείνει τη σύσταση κοινών επιτροπών με τις Διαχειριστικές Αρχές για την σύνταξη ρεαλιστικών Οδηγών Υλοποίησης των Έργων.

Η Σύνοδος διαπίστωσε ότι οι ΕΛΚΕ υφίστανται συνεχείς ελέγχους από διάφορους Ελεγκτικούς Μηχανισμούς, οι οποίοι δεν έχουν την ενημέρωση και εξειδίκευση στα θέματα των ερευνητικών προγραμμάτων. Προτείνεται η με νομοθετική πρωτοβουλία: (A) δημιουργία ειδικών τμημάτων στους ελεγκτικούς φορείς που θα ελέγχουν τους ΕΛΚΕ και που θα στελεχώνονται με εξειδικευμένο προσωπικό, (Β) η ενοποίηση των ελεγκτικών μηχανισμών που ελέγχουν τους ΕΛΚΕ σε ένα φορέα και (Γ) η νομοθετική εξουσιοδότηση των Υπουργών Παιδείας και Οικονομικών για την έκδοση Προεδρικού διατάγματος ή ΚΥΑ για τον σαφή καθορισμό ενιαίας ελεγκτικής διαδικασίας των ΕΛΚΕ.

H Σύνοδος, με αφορμή τη συνεχιζόμενη ταλαιπωρία από καταλογισμούς και ποινικές διώξεις συναδέλφων καθηγητών του Πανεπιστημίου Κρήτης που έχουν ως αφετηρία παλαιότερους ελέγχους στον ΕΛΚΕ του Ιδρύματος και αφορούσαν δαπάνες για την ανάπτυξη και τη στήριξη του Ιδρύματος που εκ των υστέρων κρίθηκαν εκτός των σκοπών του ΕΛΚΕ, ζητά από την Πολιτεία να ρυθμίσει το θέμα αυτό νομοθετικά, προκειμένου να σταματήσει η άδικη ταλαιπωρία των μελών της κοινότητας του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Η Σύνοδος θεωρεί απολύτως αναγκαία τη διασφάλιση της συνεχούς πρόσβασης στις πηγές των Ηλεκτρονικών περιοδικών και ζητά από το Υπουργείο Παιδείας να λάβει άμεσα όλες τις αναγκαίες αποφάσεις για έγκριση του απαιτούμενου προϋπολογισμού. Ταυτόχρονα θεωρεί ότι η δράση των Ακαδημαϊκών Ηλεκτρονικών Συγγραμμάτων «Κάλλιππος» εμπλουτίζει σημαντικά την ελληνόγλωσση επιστημονική βιβλιογραφία, βοηθά στην παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης στα ΑΕΙ με τη χρήση της πλέον σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας και προτείνει την περαιτέρω στήριξη της δράσης αυτής από το ΥΠΠΕΘ στη νέα Προγραμματική Περίοδο.

Η Σύνοδος ζητά την επαναφορά σε ισχύ του άρθρου 5 του Π.Δ. 407/1980 (Α΄112), ως ίσχυε στην αρχική του μορφή για το Πανεπιστήμιο και το Πολυτεχνείο Κρήτης, το οποίο θα μπορεί να εφαρμόζεται σε όλα τα ΑΕΙ της χώρας και όλα τα Τμήματά τους. Ζητά να καταργηθεί για τα λοιπά ΑΕΙ η αδικαιολόγητη επιπλέον προϋπόθεση περί ανάθεσης της διδασκαλίας μόνο σε μέλη ΔΕΠ άλλου ΑΕΙ ή σε μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού ΤΕΙ, όπως και ο περιορισμός της δυνατότητας αυτής μόνον σε νεοσύστατα πανεπιστημιακά Τμήματα.

Η Σύνοδος ζητά να επιτραπεί η μετάταξη υπεράριθμων εκπαιδευτικών από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε θέσεις ΕΕΠ, ΕΔΙΠ ή ΕΤΕΠ, λύση η οποία δεν επάγεται μισθολογικό κόστος αλλά καλύπτει ειδικές ανάγκες σε Σχολές λ.χ. Παιδαγωγικής, Πληροφορικής, Καλών Τεχνών, ΤΕΦΑΑ, Ξένων Γλωσσών κ.ά.

Η Σύνοδος θεωρεί ότι η διαδικασία των μετεγγραφών φοιτητών επιμηκύνεται υπέρμετρα και δεν παρακολουθεί την εξέλιξη της ομαλής ροής των πανεπιστημιακών σπουδών σε εύλογο χρονικό ορίζοντα. Επιβάλλεται ταχύτατος και ακριβής έλεγχος των σχετικών στοιχείων, ώστε και οι ενδιαφερόμενοι/-ες φοιτητές/-τριες όσο και τα πανεπιστημιακά Τμήματα τελικής εισδοχής να μπορέσουν ν’ αντιμετωπίσουν χωρίς παραπέρα επιβαρύνσεις τις υποχρεώσεις τους.

Η Σύνοδος προτείνει να συνεργαστούν τα Υπουργεία Παιδείας και Υγείας για την μεταφορά από το Υπουργείο Υγείας στο Υπουργείο Παιδείας ενός αριθμού θέσεων από τις νέες προσλήψεις προσωπικού του ΕΣΥ που ανακοινώθηκαν, για την πρόσληψη νέων μελών ΔΕΠ στις Πανεπιστημιακές Κλινικές.

Επίσης η Σύνοδος συζήτησε την αδυναμία υλοποίησης των προϋπολογισμών Δημοσίων Επενδύσεων των Ιδρυμάτων λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων στην έγκριση των χρηματοδοτήσεων, την ανάγκη ίδρυσης Σχολών ή Ινστιτούτων Δια Βίου Μάθησης, την θεσμοθέτηση της Συνόδου ως συμβούλου της πολιτείας, την ανάγκη ύπαρξης 4ετούς προγραμματισμού, την ανάγκη ύπαρξης Οργανισμών και Κανονισμών στα Ιδρύματα, καθώς και την ανάγκη συντήρησης των υποδομών των υφιστάμενων φοιτητικών Εστιών, εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας τους και δημιουργίας νέων εγκαταστάσεων, ειδικά στα περιφερειακά πανεπιστήμια.